_W przypadku konieczności prowadzenia zajęć zdalnie, ten przedmiot będzie prowadzony przez MS Teams._
Tematy, problematyka i materiały na zajęcia z informatyki, w rok. akadem.
2018-2019, sem. letni.
Zakładane efekty kształcenia: student wykazuje się znajomością podstawowych
problemów z filozofii w proponowanym zakresie; relacji między filozofią a
nauką oraz między różnymi typami wiedzy naukowej, w stopniu umożliwiającym
interdyscyplinarny ogląd nauki. Zna i prawidłowo stosuje podstawową
terminologię filozoficzną (metodologiczną, logiczną itp.). Potrafi przedstawić
podstawowe zagadnienia z zakresu logiki i filozofii języka, szczególnie w
kontekście wiedzy naukowej; rozumie znaczenie i wpływ języka na procesy i
efekty poznawcze oraz mechanizmy budowania wiedzy naukowej. Zna i rozumie
historyczny kontekst, historyczne uwarunkowania dla omawianej problematyki.
Wykłady
30 godz., 15 spotkań
Dr Zbigniew Pietrzak – Instytut Filozofii WNS.
1. Wprowadzenie: filozofia – dziedziny filozofii i przedmiot filozofii, min. pytanie o _arche_ – filozofia Jońska, Pitagorejczycy (liczba); głównie zagadnienia współczesne.
2. Filozofia i historia nauki. Problem demarkacji nauki – nauka, pseudonauka, protonauka. Metodologiczne typy nauk: nomotetyczne, idiograficzne, formalne.
3. Struktura nauki – prawa, teorie, związki między nimi.
4. Filozofia i historia nauk przyrodniczych – filozofia naturalna, historia naturalna/historia natury, współczesne przyrodoznawstwo.
5. Filozofia i historia nauk formalnych.
6. Kryzys w nauce, kryzys w filozofii: źródła i konsekwencje (metodologiczne, heurystyczne, pojęciowe, strukturalne, społeczne itp.). Sprzeczności jako źródło kryzysu.
7. Nabywanie języka – pogląd naturalistyczny i analityczny/metafizyczny.
8. Język i poznanie - struktura i gramatyka w językach naturalnych.
9. Język i poznanie - język a rzeczywistość.
10. Język w nauce – kształtowanie pojęć, redefinicje. Od języka potocznego do języka sformalizowanego. Język jakościowy – język ilościowy.
11. Język a rzeczywistość w nauce: realność i konwencjonalność pojęć. Realizm i antyrealizm w nauce; psychologizm i antypsychologizm.
12. Problemy ontologiczne w informatyce – ontologia symbolu itp.
13. Ewolucja umysłu – ewolucja wiedzy.
14. Sztuczna inteligencja – perspektywy: biologii ewolucyjnej, filozofii umysłu (teorie umysłu), lingwistyczna (język), neuronauk.
15. Podsumowanie.
Egzamin.
Literatura – szczegółowy wykaz tytułów zostanie przedstawiony na zajęciach.
(Szczegółowy plan tematów może jeszcze ulec modyfikacjom).
Ćwiczenia
30 godz., 15 spotkań
Dr Marcin Łazarz – Katedra Logiki i Metodologii Nauki WNS.
1-2. Liczba jako _arche_. Arytmetyzacja nauk (Platon, Pitagorejczycy).
Pitagorejska teoria liczb, punktualizm i odkrycie niewymierności. Liczby
naturalne, wymierne, rzeczywiste. Historia pojęcia ciągłości a jego pierwsza
poprawna definicja. Paradoksy Zenona z Elei i zagadnienie nieskończonych sum
liczbowych (szeregów).
3-4. Indukcjonizm i hipotetyzm. Poglądy Bacona i Kartezjusza w kwestii co jest
wartościową wiedzą i jak ją zdobywać. Metody naukowe.
5. Prawda. Klasyczna definicja prawdy (Arystoteles, Platon) i nieklasyczne definicje prawdy: kartezjańska i koherencyjna definicja prawdy.
6. Kryzys podstaw matematyki. Ufundowanie matematyki. Paradoksy teorii mnogości. Formalizm logicyzm i konstruktywizm. Logika intuicjonistyczna. Niekonstruktywne prawa logiki klasycznej. Konstruktywne dowody.
7. Język nauk formalnych. Język pierwszego rzędu. Metoda aksjomatyczno-dedukcyjna (Platon, Euklides). Teorie aksjomatyczne.
8-9. Definicja prawdy Tarskiego. Znaczenie i model. Środki syntaktyczne i
środki semantyczne. Twierdzenie o pełności dla logiki predykatów. Modele
zamierzone.
10-11.Niesprzeczność i rozstrzygalność. Program Hilberta. Teorie niesprzeczne
i zupełne. Niezupełność. Hipoteza continuum. Twierdzenie Gödla o niezupełności
arytmetyki Peano.
12. Umysł – teorie umysłu.
13-14. Sztuczna inteligencja.
15. Zaliczenia.
Zaliczenie na ocenę.
Literatura – szczegółowy wykaz tytułów zostanie przedstawiony na zajęciach.
(Szczegółowy plan tematów może jeszcze ulec modyfikacjom).
Przygotował
Zbigniew Pietrzak
Instytut Filozofii WNS
